विषय - संस्कृत कक्षा 6 वीं अर्द्धवार्षिक परीक्षा माॅडल आंसर शीट 2025-26 | Sanskrit Model Answer sheet
अर्द्धवार्षिक परीक्षा 2025-26
कक्षा - 6वीं समय - 2½ घण्टे (ढाई घण्टे)
विषय - संस्कृत (तृतीय भाषा) पूर्णांक (MM) - 60
नोट - सभी प्रश्न हल करना अनिवार्य है।
बहुविकल्पीय प्रश्नाः (प्रश्न 1-5)
निर्देश― उचित विकल्पं चित्वा लिखत। प्रत्येक प्रश्न के लिए 1 अंक निर्धारित है।
प्रश्न - 1. 'नरेशः' शब्दस्य वर्णानां विच्छेदं कुरुत-
(A) ना+रे+शः
(B) न्+अ+र्+ए+श्+अः
(C) न+र+ए+शः
(D) न्+आ+र+ऐ+शः
उत्तर : (B) न्+अ+र्+ए+श्+अः
प्रश्न - 2. विद्वान् पूज्यते-
(A) सर्वत्र
(B) अत्र
(C) अन्यत्र
(D) एकत्र
उत्तर : (A) सर्वत्र
प्रश्न - 3. व्यञ्जन युक्त शब्दं चिनुत-
(A) तरुः
(B) अश्वः
(C) ईशः
(D) ऊर्णा
उत्तर : (B) अश्वः
प्रश्न - 4. वयं नेत्राभ्यां-
(A) जिघ्रामः
(B) स्वादयामः
(C) पश्यामः
(D) शृणुमः
उत्तर : (C) पश्यामः
प्रश्न - 5. खादति शब्दे धातुः अस्ति-
(A) खाद्
(B) खाति
(C) खादा
(D) खद
उत्तर : (A) खाद्
रिक्तस्थानानि पूरयत (प्रश्न 6-10)
निर्देश― उचित शब्देः रिक्तस्थानानि पूरयत।
प्रश्न - 6. गणेशः (णे, मे)
प्रश्न - 7. जलयानम् (ल, र)
प्रश्न - 8. अमित्रस्य कुतो सुखम् (सुखम्, दुःखम्)
प्रश्न - 9. भोजनं स्वास्थ्याय भवति (स्वास्थ्याय, पापाय)
प्रश्न - 10. त्वं कुत्र गच्छसि (गच्छसि, गच्छामि)
अतिलघु-उत्तरीय प्रश्नाः (प्रश्न 11-16)
प्रश्न - 11. निर्धनानां धनं किम् ?
उत्तर : विद्या
प्रश्न - 12. का कार्यसाधिका भवति ?
उत्तर : उद्यमः
प्रश्न - 13. अङ्गानां मेलनेन किं भवति ?
उत्तर : शरीरम्
प्रश्न - 14. परेषाम् उपकारः कः ?
उत्तर : परोपकारः
प्रश्न - 15. ‘ऐन्द्रजालिकः’ इति शब्दे कः स्वरः ?
उत्तर : ऐ
प्रश्न - 16. 9, 5 संस्कृते लिखत।
उत्तर : नव, पञ्च
लघु-उत्तरीय प्रश्नाः (प्रश्न क्र- 17-22)
निर्देश― प्रश्नानाम् उत्तराणि एकवाक्येन लिखत्। प्रत्येक प्रश्न के लिए 3 अंक निर्धारित हैं। (कुल अंक: 18)
प्रश्न - 17. तानि कानि विकसन्ति ?
उत्तर :– तानि कमलानि विकसन्ति।
प्रश्न - 18. परोपकाराय के फलानि यच्छन्ति ?
उत्तर :– परोपकाराय वृक्षाः फलानि यच्छन्ति।
प्रश्न - 19. महाकालमन्दिरात् जनाः कुत्र गच्छन्ति ?
उत्तर :– महाकालमन्दिरात् जनाः महागणेशमंदिरं हरसिद्धिमन्दिरम् च गच्छन्ति।
प्रश्न - 20. निर्देशानुसार उत्तरं लिखत –
(अ) धातु प्रत्ययं योजयित्वा शब्दनिर्माणं कुरुत – हस् + क्त्वा =
(आ) सन्धिविच्छेदं कुरुत – विद्यालयः
(इ) पठामि पदे पुरुषः अस्ति ?
उत्तर :–
(अ) हस् + क्त्वा = हसित्वा
(आ) विद्यालयः = विद्या + आलयः
(इ) पठामि पदे पुरुषः अस्ति – उत्तमपुरुषः
प्रश्न - 21. अधोलिखितेषु सङ्ख्याः संस्कृतशब्दे लिखत –
(क) 6 (ख) 8 (ग) 10
उत्तर :–
(क) 6 – षट्
(ख) 8 – अष्ट
(ग) 10 – दश
प्रश्न - 22. पाठ्यपुस्तकात् एकं श्लोकं लिखत, यः अस्मिन् प्रश्नपत्रे नास्ति
उत्तर :–
अलसस्य कुतो विद्या, अविद्यस्य कुतो धनम्।
अधनस्य कुतो मित्रम्, अमित्रस्य कुतो सुखम् ।।
दीर्घ-उत्तरीय प्रश्नाः (प्रश्न क्र- 23-26)
निर्देश― प्रत्येक प्रश्न के लिए 5 अंक निर्धारित हैं। (कुल अंक: 20)
प्रश्न - 23. अधोलिखित शब्दैः पत्रं पूरयत – (जाह्नवी, भादवामाता, अवकाशं, जन्मदिवसः, गृहे)
उत्तर :–
प्रति,
प्रधानाचार्य-महोदयः
शासकीय माध्यमिक विद्यालयः, भादवामाता
सविनयं निवेदनम् अस्ति यत् मम अनुजस्य राकेशस्य जन्मदिवसः अस्ति।
अतः अहम् गृहे कार्ये व्यस्तः / व्यस्ता अस्मि।
विद्यालयम् आगन्तुं न शक्नोमि।
कृपया मह्यम् त्रिदिवसस्य अवकाशं स्वीकुर्वन्तु।
धन्यवादः
08/02/2025
भवत्याः शिष्या
जाह्नवी
प्रश्न - 24. चित्रं दृष्ट्वा प्रदत्त शब्दानाम् आधारेण पंच वाक्यानि लिखत।
🦚
(मयूरः, राष्ट्रीयपक्षी, हरितवर्णः, नृत्यति, सुन्दरः)
उत्तर :–
1. एषः मयूरः अस्ति।
2. मयूरः अस्माकं राष्ट्रीयपक्षी अस्ति।
3. मयूरः अति सुन्दरः भवति।
4. अस्य कण्ठः हरितवर्णः अस्ति।
5. मेघं दृष्ट्वा मयूरः नृत्यति।
प्रश्न - 25. अधोलिखित पद्यांशं पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत –
अलसस्य कुतो विद्या, अविद्यस्य कुतो धनम्।
अधनस्य कुतो मित्रम्, अमित्रस्य कुतो सुखम्।।
प्रश्नः –
अलसस्य कुतो ?
अविद्यस्य कुतो ?
अधनस्य कुतो ?
अमित्रस्य कुतो ?
‘अधनस्य’ पदे विभक्तिः लिखत।
उत्तर :–
अलसस्य कुतो विद्या?
अविद्यस्य कुतो धनम्?
अधनस्य कुतो मित्रम्?
अमित्रस्य कुतो सुखम्?
‘अधनस्य’ पदे विभक्तिः – षष्ठी विभक्तिः।
प्रश्न - 26. अधोलिखित गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि संस्कृते लिखत –
परेषाम् उपकारः परोपकारः। सूर्यः लोकहिताय तपति।
नद्यः परोपकाराय वहन्ति। वृक्षाः परोपकाराय फलानि यच्छन्ति।
मेघाः परोपकाराय जलं वर्षन्ति। वसुधा परोपकाराय भारं वहति।
एवं प्रकृतिः परोपकाराय प्रेरयति।
प्रश्नाः –
(क) कः लोकहिताय तपति ?
(ख) वृक्षाः किमर्थं फलानि यच्छन्ति ?
(ग) के परोपकाराय जलं वर्षन्ति ?
(घ) का परोपकाराय प्रेरयति ?
(ङ) परोपकारः शब्दस्य सन्धिविच्छेदं कुरुत।
उत्तर :–
(क) सूर्यः लोकहिताय तपति।
(ख) वृक्षाः परोपकाराय फलानि यच्छन्ति।
(ग) मेघाः परोपकाराय जलं वर्षन्ति।
(घ) प्रकृतिः परोपकाराय प्रेरयति।
(ङ) परोपकारः = पर + उपकारः
आशा है, उपरोक्त जानकारी उपयोगी एवं महत्वपूर्ण होगी।
(I hope the above information will be useful and important. )
Thank you.
लेखक
(Writer)
infosrf.com
पाठकों की टिप्पणियाॅं (0)
Leave a reply
अन्य महत्वपूर्ण जानकारी से संबंधित लिंक्स👇🏻
मॉडल प्रश्न पत्र कक्षा 6 सत्र 2022-23 (हल सहित)
1. [1] मॉडल प्रश्नपत्र विषय विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
2. [2] मॉडल प्रश्नपत्र विषय विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
3. [3] मॉडल प्रश्नपत्र विषय विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
4. [4] मॉडल प्रश्नपत्र विषय विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
5. [5] मॉडल प्रश्नपत्र विषय विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
6. [1] मॉडल प्रश्नपत्र विषय सामाजिक विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
7. [2] मॉडल प्रश्नपत्र विषय सामाजिक विज्ञान (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
8. मॉडल प्रश्नपत्र विषय गणित (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023
9. मॉडल प्रश्नपत्र विषय संस्कृत (हल सहित) कक्षा 6 वार्षिक परीक्षा 2023






